Anyị ekwenyere na akara aka? Chineke ò keelarị ọdịnihu anyị?
Gịnị bụ akara aka?
Chọọchị Katọlik na-anabata echiche dị iche iche banyere akara aka, mana enwere isi ihe dị na ya
Agba Ọhụrụ na-akụzi na akara aka bụ eziokwu. St Paul na-ekwu, sị: “Ndị ahụ [Chineke] buru amụma na ya onwe ya kpebikwara na ya ga-adị ka onyinyo nke Ọkpara ya, ka o wee bụrụ onye e bu ụzọ mụọ n’etiti ọtụtụ ụmụnna. Ọ kpọkwara ndị ahụ o kpebiri akara aka; ma ọbụna ndị ahụ ọ kpọrọ kpọrọ ha ndị ezi-omume; obuna ndi O mere ka ha gua ezi omume ka o nyeworo otuto ”(Rom 8: 29-30).
Akwụkwọ Nsọ na-ekwukwa ndị Chineke họpụtara (Greek, eklektos, “ndị a họpụtara”), ndị ọkà mmụta okpukpe na-ejikọkarị okwu a na akara aka, na-aghọta ndị ahọpụtara dịka ndị Chineke buru ụzọ kpebie maka nzọpụta.
Ebe ọ bụ na Bible kwuru banyere akara aka, òtù Ndị Kraịst nile kwenyere n'echiche ahụ. Ajuju bu, kedu ka akara aka si aru oru ma enwekwara oke arumaru banyere okwu a.
N’oge Kraist, ufodu ndi Ju - dika ndi Essene - chere na ihe nile bu ka Chineke me ya, ka ndi mmadu ghara inwere onwe ha. Ndị Juu ndị ọzọ, dị ka ndị Sadusii, gọnahụrụ akara aka ma kwuo na ọ bụ nnwere onwe ime nhọrọ. N'ikpeazụ, ụfọdụ ndị Juu, dị ka ndị Farisii, kwenyere na ịka aka na nnwere onwe ime nhọrọ ga-ekere òkè. Nye Ndị Kraịst, Pọl gụpụrụ echiche ndị Sadusii. Mana echiche abụọ ndị ọzọ hụrụ ndị na-akwado ya.
Ndị Calvin weere ọnọdụ kacha nso na nke ndị Essenes ma tinye nnukwu ike na akara aka. Dabere na Calvinism, Chineke na-ahọrọ ụfọdụ ndị ịzọ nzọpụta, ma nye ha amara nke ga-eduga na nzọpụta ha. Ndi ahu Chineke na-ahọpụtaghị anata amara a, yabụ emebi emebila ha.
N’uche Calvinist, a na-ekwu na nhọrọ nke Chineke “enweghị ntụkasị”, nke pụtara na ọ dabereghị n’ihe ọ bụla gbasara ndị mmadụ. Nkwenye na ntuli aka na-enweghị nkwekọrịta bụ nke ndị Lutherans na-ekerekwa, yana iru eru dị iche iche.
Ọ bụghị ndị Calvin niile na-ekwu maka "nnwere onwe ime nhọrọ," mana ọtụtụ na - ekwu. Mgbe ha na-eji okwu ahụ eme ihe, ọ na-ezo aka n’eziokwu ahụ na a dịghị amanye ndị mmadụ ime ihe megidere uche ha. Ha nwere ike ịhọrọ ihe ha chọrọ. Kaosinadị, ọ bụ Chineke na-enye ma ọ bụ na-agọnarị amara ịzọpụta ha kpebisiri ike, ya mere, ọ bụ Chineke na-ekpebi ma mmadụ ọ bụla ga-ahọrọ nzọpụta ma ọ bụ amamikpe.
Luther kwadobere echiche nke Luther, onye jiri uche nke madu dika anumanu nke ejiri mma ya kpebie ma obu Chukwu ma obu ekwensu:
A na-etinye uche mmadụ n’etiti mmadụ abụọ ahụ dịka anụmanụ mkpọ. Ọ bụrụ na Chineke chụpụrụ ya, Ọ chọrọ ma gaa ebe Chineke chọrọ. . . Ọ bụrụ na Setan achọrọ ya pụọ, ọ chọrọ ma jee ebe Setan chọrọ; ọ nweghịkwa ike ịhọrọ ịgbakwute ma ọ bụ ịchọ otu n'ime mmadụ abụọ ahụ, mana ndị na - agba ya n'onwe ha na-ele anya maka ya na ịchịkwa ya. (Na ịgba ohu nke uche 25)
Ndị na-akwado echiche a mgbe ụfọdụ na-ebo ndị na-ekwenyeghị na ha ebubo otu esi akụzi, ma ọ bụ ma ọ dịghị ihe ọzọ na-egosi, nzọpụta site n'ọrụ, ebe ọ bụ na ọ bụ mkpebi nke mmadụ - ọ bụghị uche nke Chineke ga-ekpebi ma a ga-azọpụta ya. Mana nka dabere na nghota sara mbara nke “oru” nke nenwegh otu uzo esi eji okwu a eme ihe n’akwukwo nso. Iji nnwere onwe Chineke nyere mmadụ iji nabata nzọpụta ọ na-enye agaghị abụ omume a rụpụtara n'echiche nke ibu ọrụ nke Iwu Mozis, ma ọ bụ 'ezi ọrụ' nke ga-ewere ọnọdụ ya n'ihu Chineke Nanị ihe ọ ga-eme bụ ịnara onyinye ya. Ndị na-akatọ okpukpe Calvin na-ekwukarị na o chere na Chineke bụ onye obi tara mmiri na onye obi ọjọọ.
Ha na-arụ ụka na nkwenye nke ntuli aka na-enweghị atụ na-egosi na Chineke na-azọpụta ma na-akọcha ndị ọzọ. Ha na-ekwusi ike na nghọta Calvinist banyere nnwere onwe ime nhọrọ ga-eme ka a ghara inwe ihe ọ pụtara, ebe ọ bụ na ndị mmadụ enweghị nnwere onwe ịhọrọ nhọrọ n'etiti nzọpụta na amamikpe. Ha bụ ndị ohu nye ọchịchọ ha, nke Chineke kpebiri.
Ndị Kraịst ndị ọzọ ghọtara nnwere onwe ọ bụghị naanị dị ka nnwere onwe pụọ na mmanye mpụga kamakwa site na mkpa nke ime. Nke ahụ bụ, Chineke enyewo ụmụ mmadụ nnwere onwe ime nhọrọ nke na-anaghị ekpebisi ike n’echiche ha. Ha ga - ahọrọzi ma ọ bụ ịnabata onyinye ya maka nzọpụta.
N'ịbụ onye maara ihe nile, Chineke na-ebu ụzọ mara ma ha a ga-eji aka ha họrọ irubere irubere ya isi isi wee kpebie ha tupu ha enweta nzọpụta dabere n'amụma a tupu ha emee. Ndị na-abụghị ndị okpukpe Calvin na-ekwukarị na nke a bụ ihe Pọl na-ezo aka na ya mgbe ọ na-ekwu, sị: "ndị ahụ [Chineke] buru n'amụma ekpebakwala tupu oge eruo."
Chọọchị Katọlik na-enye ọtụtụ echiche n'okwu banyere akara aka, ma ọ dị ụfọdụ isi ihe ha kwusiri ike na ha: “Chineke buru amụma na ọ dịghị onye ga-aga hel; maka nke a, ọ dị mkpa iji aka gị gbakụta Chineke azụ (mmehie na-anwụ anwụ) ma nọgidesie ike n'ime ya ruo ọgwụgwụ "(CCC 1037). Ọ na-ajụkwa echiche nke ntuli aka na-enweghị nkwekọrịta, na-ekwupụta na mgbe Chineke "gosipụtara atụmatụ ebighi ebi ya nke" akara aka ", ọ na-etinye n'ime ya nnwere onwe nnwere onwe nke onye ọ bụla na amara ya" (CCC 600).